ابنجوزی در «صفه الصفوه»، جامی در «نفحات الانس»، و مناوی در «کواکب الدریه» به این اثر اشاره کرده بودند، اما متأسفانه کتاب «ذکر النسوه المتعبدات الصوفیات» برای قرنها مفقود بود.
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «نخستین زنان صوفی» ترجمه و تحقیق مریم حسینی است بر اساس اثری از عبدالرحمن سلمی. این کتاب با زندگینامه رابعه عدویه آغاز شده و به شخصیتهایی چون لبابه متعبده، فاطمه نیشابوری و دیگر زنان صوفی میپردازد.
ابو عبدالرحمن محمد سلمی، یکی از بزرگترین صوفیان و دانشمندان علم تصوف در قرن چهارم و پنجم هجری قمری، کتابی بینظیر به نام «ذکر النسوه المتعبدات الصوفیات» تألیف کرد. این اثر اولین کتابی است که به معرفی زنان پارسا و عارف مسلمان از نقاط مختلف سرزمینهای اسلامی، بهویژه ایران، اختصاص دارد. سلمی در این کتاب سخنان، رفتارها، و حالات استثنایی بیش از ۸۰ تن از این زنان را که در تاریخ اسلام و ایران جایگاه ویژهای دارند، گردآوری کرده است.
سلمی که خود از برجستهترین صوفیان عصر خود بود، آثار متعددی در زمینه علم تصوف نگاشته که از جمله بهترین منابع در این حوزه به شمار میروند. با توجه به اینکه تاریخنگاران مسلمان کمتر به جایگاه و نقش زنان پرداختهاند، این کتاب اثری منحصر به فرد محسوب میشود. نویسندگان بزرگی چون ابن جوزی در «صفه الصفوه»، جامی در «نفحات الانس»، و مناوی در «کواکب الدریه» به این اثر اشاره کرده و از آن بهره بردهاند. اما متأسفانه کتاب «ذکر النسوه المتعبدات الصوفیات» برای قرنها مفقود بود و هیچ نسخهای از آن در دسترس نبود.
در سال ۱۹۹۱ میلادی، دکتر محمد طناحی نسخهای از این کتاب را در مجموعه نسخههای خطی کتابخانه ریاض عربستان سعودی کشف کرد. این کشف یکی از مهمترین وقایع در حوزه مطالعات تصوف بود. دکتر طناحی این اثر را در سال ۱۹۹۳ تصحیح و با حواشی مختصری منتشر کرد. پس از آن، در سال ۱۹۹۹ خانم ارکیا کرنل، استاد دانشگاه دوک آمریکا، این کتاب را بار دیگر تصحیح کرد و سپس به زبان انگلیسی ترجمه نمود. تلاشهای این پژوهشگران باعث شد تا این اثر ارزشمند بار دیگر به جامعه علمی معرفی شود و جایگاه زنان در تاریخ تصوف اسلامی روشنتر گردد.
کتاب به کرامات و داستانهای زنان صوفی توجه دارد و نگاهی مثبت به جایگاه زنان در تصوف ارائه میکند، از جمله اینکه زنان نیز مانند مردان در خدمت سلسلههای صوفی بودهاند. نویسنده در مقدمه و متن کتاب تأکید میکند این زنان در دوران خود همچون مردان دارای تحصیلاتی عالی در علوم قرآنی و مطالعات اسلامی بودند و برخی در دانشمندی در مردان پیشی گرفتهاند. برخی مجالس درس و وعظ داشتند و مردان و زنان بسیاری در مجلس ایشان حاضر می شدند، و برخی در زمردی فتیان روزگار خود بودند و بخششها و کرامتهایشان زبانزد خاص و عام بود.
اصل کتاب ترجمه است و هرچند پژوهش جدیدی تلقی نمیشود، اما با تحقیق و ترجمه مریم حسینی تهیه شده است. او دانشآموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران، استاد تمام زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه الزهرا و از پژوهشگران و مصحّحان برجسته حوزه عرفان و تصوف است و عضو وابسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی؛ و اکنون مدیر گروه پژوهشهای زبانی و ادبی این فرهنگستان است.
این کتاب با تمرکز بر موضوعات عرفانی مانند عشق الهی، زهد، تقوا و ترک دنیا، زندگینامه زنانی از ملل مختلف اسلامی، بهویژه ایران را گردآوری کرده است. این اثر با شرح زندگی رابعه عدویه آغاز میشود و در ادامه به شخصیتهایی مانند لبابه متعبده، فاطمه نیشابوری و شعوانه پرداخته و در نهایت با زندگینامه عایشه دختر احمد طویل مروزی خاتمه مییابد. در پایان کتاب نیز یادداشتها و فهرست آیات قرآن کریم، احادیث، نام زنان عارف، اعلام متن ذکر النسوه المتعبدات الصوفیات، اماکن و منابع آورده شده است.
کتاب نخست در سال ۱۳۸۵ منتشر شد، و ویراست دوم آن در سال ۱۳۹۸ در ۴۸۴ صفحه توسط نشر علم منتشر شد که همراه با متن کامل «ذکرالنسوه المتعبدات الصوفیات» است.
کد خبر 6669874 
طاهره تهرانی
-
انتشار تصحیحی از یکی از متون عرفانی قرن پنجم توسط فرهنگستان زبان
-
ترجمه سندی «تاریخ و جغرافیای تصوف» رونمایی شد
-
رابعه عدویه؛ بانویی در قله عرفان اسلامی و شعر فارسی
-
ترجمه «بوطیقای شعر صوفیانه در عثمانی» منتشر شد
-
جایگاه سُلمی در انتقال تعالیم عرفانی بررسی میشود
-
«جستجو در تصوف ایران» اثری ارزشمند برای فرهنگ آسیای مرکزی است
-
«جستجو در تصوف ایران» به روسی ترجمه و منتشر شد
-
حفظ زبان، هدف فرهنگستان؛ مردم فرهنگستان را با فرهنگسرا اشتباه میگیرند
-
آخرین حضور موسی اسوار در فرهنگستان زبان؛ مرگ او مرگ عاشقان است
-
اعضای هیئت علمی سیوسومین جایزه جهانی کتاب سال معرفی شدند
-
مداحی با دههزار مخاطب هم نباید از آموختن بازایستد؛چالش آموزش مداحی
-
حمایت مردمی رشت از مردم غزه در قالب پویش «بچههای میرزا»
-
حسینی: توسعه شیراز بر مدار هویت «سومین حرم اهلبیت (ع)» است
-
«نخستین زنان صوفی» ترجمهای از یک نسخه خطی که قرنها گمشده بود
-
حریق در گونیلی کلاله؛ نیروهای منابع طبیعی در خط اول مهار آتش
-
بنازاده: نیروگاه هستهای بوشهر با توان هزار مگاوات در مدار تولید است
-
فوتبال مازندران در مسیر صعود؛ خانه به دوشی تیمها
-
مقام سابق اوکراین: شرایط بدتر میشود؛ به اندازه کافی قدرتمند نیستیم
-
روزنامههای ورزشی سهشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۴
-
انصار الله: حوادث حضرموت تلاش متجاوزان برای تجزیه یمن است
-
مدارس خوزستان فردا حضوری است
-
تشدید بارش برف و باران تا روز پنجشنبه؛ کاهش محسوس دما در راه است
-
تعطیلی سراسری دانشگاههای استان سمنان تا پایان هفته
-
وضعیت حضور نمایندگان ایران در قرعه کشی جام جهانی؛ قلعه نویی در آمریکا
-
رئیسی: آنفلوانزا طی یک ماه آینده در سراسر کشور اوج میگیرد
-
دلایل تغییر موضع سفر نمایندگان ایران به آمریکا/تکلیف امروز مشخص میشود
-
لحظه شماری فیفا برای اعلام جزئیات قرعهکشی جام جهانی/ جزئیات مشخص شد
-
رفتوآمد مقامات ایران به پاکستان؛ پیامهای سفر «لاریجانی» کدامند؟
-
اخبار ضد و نقیض از سقوط یک شهر راهبردی در شرق اوکراین
-
تسلیت رهبر معظم انقلاب به آقای سقاب اصفهانی درپی درگذشت همسر ایشان
-
روزنامههای ورزشی سهشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۴
-
روزنامههای اقتصادی سهشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۴
-
روزنامههای صبح سهشنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۴
-
روزنامههای ورزشی دوشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۴
-
روزنامههای اقتصادی دوشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۴
- خرید دستگاه تصفیه آب
- تبلیغ در گوگل
- چاپ کارت ویزیت
- سرور اچ پی
- تور شفق قطبی اقساطی
- خرید دام زنده
- طراحی سایت تابان شهر
- گل افزون
- خرید هاست
- هلدینگ پارسه
- امداد خودرو
- حرف آخر
- مهرینو
- تهران تایمز
- روزنامه آگاه
دیدگاهتان را بنویسید